Als onderhoud al langer niet is uitgevoerd is het raadzaam het instrument naar de werkplaats te laten halen. In de werkplaats is de ruimte en alle benodigde materialen en gereedschappen aanwezig om goed aan het instrument te kunnen werken. Kortom, de optimale omstandigheden voor een optimaal resultaat.
Wat is onderhoud
- Meubel: Soms pikt er aanslag op het meubel, is de lak bekrast of het hout uitgedroogd. En ook het beslag (messing scharnieren, pedalen, etc.) kan aanslag hebben.
Door middel van intensief reinigen, polijsten en de juiste meubelolie krijgt het instrument weer een mooie, frisse uitstraling. - Klavier, toetsen: Met de toetsen sturen wordt het mechaniek en uiteindelijk ook de klank aangestuurd. Weerstand zorgt voor een te zware aanslag. En te veel speling juist voor een ongecontroleerd en wiebelig gevoel.
Daarbij komt dat voor een goede klank een goede afregeling de basis vormt, ook van het klavier. Alle 88 toetsen dienen daarbij in dezelfde verhouding te liggen. (hoogte en diepgang van de toetsen dienen tot 1/10mm gelijk te zijn)
En als laatste het reinigen van het klavier. Want vingers laten ook vet en vuil achter. Kijk maar eens naar de zijkanten van de toetsen. - Mechaniek: Een piano- of vleugelmechaniek bestaat uit duizenden onderdelen, en makkelijker gezegd uit meerdere mechaniekonderdelen per toets. (88 keer)
En goed afgeregeld mechaniek bewerkstelligt een optimale toucher waaruit een optimale klank kan voortkomen.
Ook de juiste vorm en veerkracht van de hamerkop is essentieel in de klankvorming. - Demping: Niet alle snaren zijn gedempt, bovenin zijn ze ongedempt. Maar dat laat toch ongeveer een 60 dempers over die zowel op pedaal als per toets juist dienen af te komen. Niet alleen voor het dempen van de toon, maar zeker ook voor het vormen van de toon en gevoel in aanslag.
Dempervilt dient hiervoor zacht te zijn voor een dempende werking, en niet oud en hard wat storende bijgeluiden veroorzaakt. - Akoestisch klanklichaam: Uiteindelijk is alles voorheen genoemd om een klank te maken. Dit gebeurt in het akoestisch klanklichaam: de zangbodem, kammen en besnaring.
Herstel en restauratie in dit bereik is intensief en kostbaar, en gaat meestal alleen op in combinatie met herstel/restauratie/vernieuwing van een of meerdere voorheen genoemde ingrepen. Een nieuwe besnaring zal nooit zo mooi klinken als de hamerkoppen oud zijn, de dempers uitgehard en de afregeling slecht. Voor een zangbodem- of kamreparatie wordt de besnaring verwijderd. Nieuwe besnaring ligt dan voor de hand.
Maar omgekeerd geldt hetzelfde: nieuwe hamerkoppen op een dode besnaring levert maar weinig verbetering.