Stille en digitale piano’s & vleugels

Akoestische piano's & vleugels

Het woord ‘piano’ is afgeleid van het Italiaanse pianoforte: de naam voor een toetsinstrument waarop je zowel krachtig (forte) en zacht (piano) kan spelen.
Met deze dynamische dimensie, die bijvoorbeeld in de voorloper het klavecimbel word geboden, wordt het mogelijk om meer ‘karakter’ aan de muziek te geven En uitdrukking te geven aan bijvoorbeeld aanduidingen als largo(breed) en andante(gaande). Sindsdien heeft de pianopartij in de muziek zich hoofdzakelijk ontwikkeld op basis van deze klankdynamische principes.

Stille mechanische piano's & vleugels (Silent of Hybride)

Om piano te kunnen spelen zonder dat anderen het pianogeluid kunnen horen bestaat er de stille piano. Deze heeft een stoplijst voor de hamers, zodat deze de snaren niet raken tijdens het spelen. Onder de toetsen bevindt zich een sensorlijst waarmee geregistreerd wordt welke toetsen hoe aangeslagen worden. Dit wordt vervolgens doorgeseind aan een samplemodule die bepaald welke toon er aan gegeven wordt en weergegeven via een koptelefoon of eventueel een audiao installatie of computer.
Enige jaren geleden ontwikkelde Seiler het ‘Silent Systeem’ en Yamaha de bijbehorende elektronica. Overdag kunt u gewoon akoestisch piano spelen. ’s Avonds, als u niemand wilt storen, schakelt u het geluid van de akoestische piano uit, waarbij u wél de perfecte aanslag van uw akoestische piano behoudt. Echter, voor alle duidelijkheid: het instrument klinkt dan niet als een ‘echte piano’.
Marktleider bij de Hybride systemen is Yamaha. Yamaha loopt al jaren voorop in de ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid, kwaliteit en diversiteit. Bij de modules die los in te bouwen zijn in diverse bestaande instrumenten is de marktleider KORG en het alternatief PianoDisc. De kosten voor installatie van een Silent systeem vind u hier.

Digitale piano’s & vleugels

Een digitale piano heeft een volumeknop om harder en zachter te kunnen spelen. Datheeftechter niets metpianoenfortete maken zoals bedoeld in de (piano)muziek. Ook ‘aanslag gevoeligheid’ laat wel verschil in harde en zachte aanslag horen, maar niet tot onvoldoende het verschil in klank karakter. En voor zo ver mogelijk heb je zelf ook geen sturing in de dynamische klankontwikkeling maar reproduceer je voorgeprogrammeerde samples en instellingen. En is niet uitgesloten dat je er na verloop van tijd, net als bij een computergame, op uitgespeeld raakt omdat er geen uitdaging meer in zit.
Ook de nieuwste ontwikkelingen in het touchervan digitale instrumenten, zoals de ‘gewogen toetsen’ en drukpunt-technologie, evenaren nog niet het complexe piano mechaniek en haar toucher.
In de praktijk blijkt ook dat het toucher van pianisten op een digitale piano volledig verschilt van die op een akoestische piano. Bij een digitale piano wordt onderin de toets gespeeld, waar de toets de bodemplaat raakt en de sampleweergave wordt opgepakt. De weg van de toets naar beneden (±10mm) heeft geen functie behalve de snelheid en kracht om de toets beneden te krijgen. In een akoestische piano is deze weg van essentieel belang bij de vorming van de klankkleur en gebruikt de pianist de volledige mechanische werking die door de weg van de toets in werking wordt gebracht. (namelijk een heveloverbrenging van de hamer naar de snaar van 1:4½)
Samen met de veerkrachtige samenstelling van de hamer, de trillingsoverdracht van de snaren via de kam op de zangbodem en de uiteindelijke resonantie van de gespannen zangbodem wordt de uiteindelijke klankkleur en het karakter verkregen.
Ondanks alle technische ontwikkelingen en vooruitgang is de elektrische piano nog steeds een ondergeschikt alternatief met andere eigenschappen en geen vervanging van de akoestische piano.